عدول از شرط داوری : مراجعه به دادگاه با وجود شرط داوری

عدول از شرط داوری از مواردی است که باید در زمان انتخاب روش داوری برای حل اختلافات با آن آشنا شویم. زیرا عدم آگاهی از این موضوع ممکن است باعث بروز مشکلات در روند داوری شود. اما عدول از داوری چیست و چه تبعاتی را به همراه دارد؟ و آیا قانونا مراجعه به دادگاه با وجود شرط داوری امکان‌پذیر است؟

در ادامه این مقاله از گروه وکالت حسن زاده قصد داریم تا به طور کامل به موضوع عدول از شرط داوری بپردازیم و تمام تبعات آن را مورد ارزیابی قرار دهیم. با ما همراه باشید.

معنی عدول از داوری

در مواقعی طرفین قرارداد تصمیم می‌گیرند که برای حل اختلافات خود روش داوری را انتخاب کنند. طرفین این توافق را به ‌صورت بندی از قرارداد به عنوان شرط داوری تنظیم می‌کنند. در این صورت در زمان بروز مشکل باید به جای دادگاه به داور قرارداد مراجعه کنند. اگر پس از بروز اختلاف یکی از طرفین بر خلاف این شرط عمل کند و برای رسیدگی به اختلافات به جای مراجعه به داور به محاکم قضایی مراجعه کند، در واقع به این معنی است که شرط داوری را نادیده گرفته و از آن عدول کرده است.

عدول از شرط داوری چگونه است؟

همانطور که عنوان کردیم عدول از شرط داوری، به معنی نادیده گرفتن این شرط برای حل اختلافات توسط یکی از طرفین قرارداد است. اما باید بدانید که این موضوع می‌تواند توسط خواهان و یا خوانده انجام شود در ادامه به طور کامل به عدول از داوری توسط هر یک از این دو خواهیم پرداخت:

1. عدول از داوری توسط خواهان

خواهان در واقع طرفی از قرارداد است که طرح دعوا می‌کند و خواسته‌ای را مطرح می‌کند. اگر خواهان برخلاف شرط داوری قرارداد، تصمیم بگیرد که برای حل اختلاف خود با طرف دیگر قرارداد به دادگاه مراجعه کند، گفته می‌شود که خواهان از داوری عدول کرده‌است.

2. عدول از داوری توسط خوانده

خوانده، طرف مقابل خواهان است و در واقع کسی است که بر علیه او طرح دعوا شده‌است و برای حل اختلاف او را فراخوانده‌اند. در این شرایط اگر خوانده برای حل اختلافات به داور مراجعه نکند و تصمیم بگیرد تا برای رسیدگی به اختلاف پیش‌آمده به دادگاه قضایی مراجعه کند، از داوری عدول کرده‌است و آن را نادیده گرفته است.

اگر قصد دارید تا بهترین نتیجه را از حل اختلافات خود به روش داوری کسب کنید، بهترین راه برای جلوگیری از بروز هرگونه مشکل مشاوره و سپردن این کار به وکیلی متخصص در قرارداد داوری است.

⇐⇐⇐ تنظیم قرارداد داوری

مراجعه به دادگاه با وجود شرط داوری

اگر در زمان بروز اختلاف یکی از طرفین با عدول از داوری تصمیم به مراجعه به دادگاه بگیرد و اقدام به طرح شکایت از طرف دیگر نماید، دادگاه مدارک قرارداد را بررسی می‌کند و شرط داوری قرارداد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. اگر صحت شرط داوری مورد تایید دادگاه قرار گیرد، مراجعه به دادگاه برخلاف توافق در قرارداد بوده و رای عدم استماع دعوا توسط دادگاه صادر می‌شود.

• قرار عدم استماع به دلیل شرط داوری و رد دعوی

این رای به این معناست که طرفین امکان مراجعه به دادگاه را با وجود شرط داوری نداشته‌اند و دادگاه رسیدگی به اختلاف آن‌ها را انجام نخواهد داد و در واقع اظهارات آن‌ها را استماع نخواهد کرد. در این شرایط طبق رای دادگاه طرفین باید مجدد برای حل اختلاف خود از روش داوری اقدام کنند و به داور قرارداد مراجعه نمایند.

اعتراض در برابر عدول از شرط داوری

اگر یکی از طرفین قرارداد عدول از داوری کند و بر خلاف توافق در شرط داوری قرارداد عمل کرده و به دادگاه مراجعه کند، طرف دیگر قرارداد می‌تواند طبق قانون نسبت به عدول از شرط داوری اعتراض کند. در این صورت نیز دادگاه رای به عدم استماع دعوا خواهد داد. اما اگر در زمان عدول از داوری توسط یکی از طرفین، طرف دیگر نیز به دادگاه مراجعه نماید و اعتراضی به این اقدام نداشته باشد، در واقع پذیرفته است که شرط داوری نادیده گرفته شود.

در این شرایط چون طرفین قرارداد در واقع به طور عملی نشان‌داده‌اند که بر رسیدگی به اختلاف از طریق دادگاه به جای روش داوری توافق دارند، دادگاه به اختلاف آن‌ها رسیدگی خواهد کرد.

برای اینکه بتوانید در حل اختلافات داوری خود بهترین نتیجه را کسب کنید می‌توانید هم اکنون برای دریافت مشاوره اقدام کنید.

⇐⇐⇐ داوری مرضی الطرفین 

زمان عدول از داوری

عدول از داوری در زمان مختلفی ممکن است اتفاق بیفتد. طرفین دعوا گاه ممکن است قبل از مراجعه به داور از شرط داوری عدول کنند و یا در مواقعی در زمان رسیدگی به دعوا توسط داور از این شرط عدول کرده و به دادگاه برای ادامه کار مراجعه کنند.

توجه داشته باشید که اگر طرفین هر دو با هم تصمیم به عدول از شرط داوری نمایند و در واقع از انتخاب روش داوری برای رسیدگی به اختلافات خود انصراف دهند در هر زمان می‌توانند برای رسیدگی به اختلافات خود به دادگاه مراجعه نمایند. در این صورت چون طرفین بر سر این موضوع توافق دارند دادگاه رسیدگی به پرونده آن‌ها را بر عهده خواهد گرفت و شرط داری از بین خواهد رفت.

اعتراض به رای داوری

درست است که عدول از شرط داوری بر خلاف توافق طرفین در قرارداد است، اما این به این معنی نیست که طرفین حق اعتراض به رای داور را نیز ندارند. اگر طرفین بدون عدول از شرط داوری و طبق توافق خود در قرارداد، در زمان بروز مشکل، ابتدا برای حل و فصل اختلافات خود به داور مراجعه نمایند و داور اختلاف را بررسی کرده و رای صادر کند، اگر رای صادر شده توسط داور، مورد رضایت یکی از طرفین نباشد می‌تواند به دادگاه مراجع کرده و نسبت به رای صادر شده توسط داور اعتراض نماید. در این شرایط دادگاه رای صادره را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و ادامه رسیدگی به اختلاف طرفین را بر عهده می‌گیرد.

مهلت اعتراض به رای داور

طرفین از زمان صدور رای داور طبق ماده 490  قانون آیین دادرسی مدنی، 20 روز مهلت دارند تا اعتراض خود را به دادگاه دارای صلاحیت در این زمینه اعلام کنند. در صورتی که این بازه زمانی به پایان برسد دیگر امکان اعتراض به رای داور وجود ندارد و رای داور قطعی خواهد بود. لازم به ذکر است که این زمان برای افرادی که خارج از کشور هستند 2 ماه در نظر گرفته می‌شود. افرادی که عذری موجه داشته باشند( مواردی که موجه محسوب می‌شوند در قانون بیان شده‌است) می‌توانند بعد از برطرف شدن مشکل خود به دادگاه مراجعه نمایند

مرجع رسیدگی اعتراض به رای داور

مرجع رسیدگی به رای داور متفاوت است. هر قرارداد موضوع خاصی دارد لازم است تا داور و همچنین مرجع رسیدگی به داوری نیز در همان زمینه تخصص و تبحر داشته باشند. دادگاه و نهاد داوری دو مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به رای داوری هستند. هر کدام از این دو، رسیدگی به موضوعات خاص و تخصصی را بر عهده دارند.

⇐⇐⇐ چگونه از داور قرارداد تقاضای رسیدگی کنیم

نکات مهم اعتراض به رای داوری

اگر قصد دارید تا نسبت به داور و یا رای او اعتراض خود را مطرح کنید، لازم است تا نکاتی را مد نظر قرار دهید. در ادامه به این نکات خواهیم پرداخت:

• مراجعه به وکیلی مجرب و متخصص برای کسب نتیجه بهتر
• تهیه اسناد و مدارک دقیق که صحت ادعای شما و یا عدم صلاحیت داور را تایید می‌کند.
• عدم عدول از شرط داوری و مراجعه به داور برای حل اختلافات قبل از مراجعه به دادگاه

نتیجه‌گیری

عدول از شرط داوری، بر خلاف توافق طرفین است و قانونی نیست. بنابراین اگر طرفین برای حل اختلاف خود داوری را انتخاب کرده‌باشند، لازم است تا طبق شرط داوری، در زمان بروز اختلاف به داور مراجعه نمایند. اگر در این شرایط یکی از طرفین از داوری عدول کند، طرف مقابل او حق اعتراض دارد. دادگاه در این شرایط رای عدم استماع دعوا را صادر می‌کند و با اختلاف رسیدگی نخواهد کرد و طرفین را مجدد به داور ارجاع می‌دهد.

اما این به معنی آن نیست که طرفین حق اعتراض به رای صادر شده توسط داور را نیز ندارند. طرفین در صورتی که به رای داور معترض باشند قانونا امکان مراجعه به دادگاه و تقاضای بررسی مجدد رای داوری را دارند. روش داوری روشی سریع و مقرون‌به‌صرفه برای رسیدگی به اختلافات است. اما برای اینکه منافع خود را در قرارداد به بهترین شکل تامین کنید، لازم است تا داوری متخصص و حرفه‌ای را برای رسیدگی به اختلافات خود انتخاب نمایید. گروه وکالت حسن‌ زاده با دانش بالا و تخصص در زمینه داوری قراردادها و سال‌ها تجربه داوری پرونده‌های پیچیده در کنار شما خواهد بود.

دیگر مقالات ما را نیز مطالعه فرمایید:

داوری در قرارداد بین المللی 

تفاوت داوری و دادرسی قضایی