داوری در قرارداد پیمانکاری | شرایط داوری و روش انتخاب داور در قرارداد پیمان

داوری در قرارداد پیمانکاری، روشی برای حل اختلافات طرفین قرارداد است. در هر قرارداد ممکن است طرفین دچار اختلاف گردند. پس ضروری است تا روشی را برای حل اختلافات، خود در زمان عقد قرارداد انتخاب کنند. روش داوری از روش‌های مقرون به صرفه و سریع‌تر برای رسیدگی و حل اختلافات طرفین است. اما در قرارداد پیمانکاری چگونه می‌توان از روش داوری بهره گرفت؟

در ادامه این مقاله از موسسه حقوقی حسن‌زاده قصد داریم تا به بررسی داوری در قرارداد پیمانکاری بپردازیم. با ما همراه باشید.

اهمیت داوری در قراردادهای پیمان

در قرارداد پیمانکاری نیز مانند هر قرارداد دیگر ممکن است کارفرما و پیمانکار دچار اختلاف نظر شوند در این مواقع یک روش راحت و سریع برای حل اختلاف استفاده از روش داوری قراردادهای پیمان است. این روش کمک می‌کند تا طرفین بدون نیاز به طی پروسه قانونی شکایت در دادگاه اختلافات خود را از روش داوری حل و فصل نمایند و در زمان کوتاه‌تری به نتیجه برسند.

مفهوم داوری در قرارداد پیمانکاری

قراردادهای پیمانکاری، بر اساس ضوابط و شرایط عمومی پیمان منعقد می‌شود و داوری قرارداد پیمانکاری نیز باید تابع این قوانین باشد. این ضوابط باعث می‌شود تا قوانین دادرسی مدنی در رابطه با قراردادهای پیمان، متفاوت باشد. به واسطه این قوانین طرفین قرارداد پیمان در صورت بروز اختلاف لازم است تا طبق ماده 53 شرایط عمومی پیمان برای حل اختلافات خود عمل کنند. در ادامه به بررسی این ماده خواهیم پرداخت:

ماده ۵۳ شرایط عمومی پیمان

شرط داوری در قرارداد پیمانکاری

در مورد شرط داوری در قرارداد پیمانکاری باید بدانید که، داور قرارداد بر اساس توافق طرفین قرارداد انتخاب می‌شود. داور قرارداد پیمانکاری طبق ماده 53 شرایط عمومی پیمان باید کارشناس رسمی دادگستری در آن حوزه تخصصی باشد. داوری این نوع از قرارداد می‌تواند به شخص کارشناس دادگستری ارجاع شود و یا گروهی به عنوان کارشناس برای امر داوری در قرارداد پیمان تعیین شوند. در قراردادهای پیمانکاری دولتی داوری بر عهده  شورای عالی فنی است. رای صادر شده توسط داور این قرارداد از طرف دادگاه دارای حکم بوده و لازم‌الاجرا می‌باشد.

⇐⇐⇐نمونه دادخواست داوری در قرارداد پیمانکاری

وظایف داور در قرارداد پیمانکاری

در این قراردادها داور کارشناس دادگستری است و در زمینه موضوع اختلاف دانش تخصصی دارد. در زمان مراجعه طرفین قرارداد پیمان به داور قرارداد، داور وظیفه دارد تا جلسه‌ای برای داوری ترتیب دهد و اظهارات طرفین قرارداد را بشنود. سپس براساس شواهد و مدارک و همچنین اظهارات طرفین داوری نماید و رای صادر کند.

نکاتی برای انتخاب داور در قرارداد پیمانکاری

انتخاب داور در قرارداد پیمانکاری باید طبق اصول و ضوابط خاصی انجام شود. در ادامه به 3 نکته اصلی که برای انتخاب داور باید مورد بررسی قرار گیرد خواهیم پرداخت:

1. حدود اختیارات داور

در بند داوری قرارداد پیمانکاری لازم است تا حدود اختیارات داور برای رسیگی به اختلافات به طور واضح و روشن بیان شود. این مورد از مسائلی است که هنگام تنظیم قراردادهای داوری باید به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.

2. نحوه انتخاب و انتصاب داور

قراردادهای پیمانکاری دارای موضوعات متفاوتی هستنند و برای اهداف متفاوتی منعقد می‌شود. برای انتخاب داور قرارداد پیمانکاری باید به تخصص و تبحر داور در مورد موضوع این نوع از قرارداد دقت شود تا شخصی با مهارت و دانش بالا در همان موضوع به عنوان داور انتخاب شود.

3. قانون قرارداد

هر قرارداد با توجه به موضوع آن و همچنین طرفین قرارداد بر اساس قوانین خاصی باید تنظیم و منعقد شود. داوری قرارداد نیز بنابر این قوانین با یکدیگر تفاوت دارند. بنابر این دانش کافی در زمینه قوانین مربوط به هر نوع قرارداد به انتخاب بهتر داور قرارداد کمک خواهد کرد.

⇐⇐⇐ تفاوت داوری و دادرسی قضایی

ارجاع به داوری در قراردادهای پیمان اجباری است؟

در صورتی حل اختلاف از روش<strong> داوری در قرارداد پیمانکاری اجباری است که طرفین این قرارداد در زمان تنظیم آن، بندی را مبنی بر انتخاب روش داوری در قرارداد تنظیم کرده‌باشند. بنابر این بند طبق ماده 53 باید در صورت بروز اختلاف طبق بند داوری قرارداد عمل کنند و به داور قرارداد برای رسیدگی و حل و فصل اختلاف خود مراجعه نمایند. اما اگر چنین بندی را در قرارداد تنظیم نکرده باشند از طریق مراجعه به دادگاه و  طرح شکایت نیز می‌توانند برای حل اختلافات خود اقدام کنند.

زوال شرط داوری در قرارداد پیمان و عوامل آن

 شرایطی  وجود دارد که شرط داوری در قرارداد پیمانکاری زائل می‌شود. در این مواقع دیگر طرفین نمی‌توانند از این روش برای حل اختلافات خود استفاده کنند و باید برای حل مشکلات خود به دادگاه مراجعه نمایند. در ادامه به بررسی مواردی که باعث زوال شرط داوری در قرارداد پیمان می‌شود خواهیم پرداخت:

1. توافق کارفرما و پیمانکار برای عزل داور

اگر طرفین قرارداد راضی به زوال بند داوری این نوع از قرارداد باشند، طبق ماده 472 قانون دادرسی مدنی می‌توانند این شرط را از قرارداد حذف نمایند. توجه داشته باشید که زوال داوری در قراردادهای پیمان دولتی امکان‌پذیر نیست و نیاز به بررسی و طی مراحل ویژه دارد.

2. فوت یکی از طرفین و یا حجر او

اگر یکی از طرفین قرارداد فوت کند و یا حجر او به اثبات برسد داوری زائل می‌شود، اما در قراردادهای دولتی چنین موردی موضوعیت ندارد.

3. ایطال اصل قرارداد پیمانکاری

اگر قرارداد پیمانکاری بنابر دلایلی به طور کامل منحل شود. بند داوری قرارداد نیز دیگر معنی پیدا نخواهد کرد.

4. انقضای تاریخ داوری

اگر برای داوری در قرارداد بازه زمانی مشخصی تعیین شده‌باشد، رسیدگی به اختلافات در خارج از بازه زمانی دیگر تحت اختیارات داور نخواهد بود

5. امتناع داور از رسیدگی

در صورتی که داور قرارداد از رسیدگی به شکایت طرفین امتناع نماید، طرفین می‌توانند این بند از قرارداد را نادیده گرفته و برای حل اختلافات خود به دادگاه مراجعه نمایند.

⇐⇐⇐ تنظیم قراردادهای بین‌المللی

نتیجه گیری

داوری در قرارداد پیمانکاری از راهکارهای سریع و به نسبت کم‌هزینه برای حل و فصل اختلافات طرفین قرارداد است. در این قراردادها داوری توسط شخص یا اشخاصی که دارای مدرک کارشناسی از دادگستری در زمینه موضوع قرارداد هستند انجام می‌شود. در ماده 53 شرایط عمومی پیمان که همه قراردادهای پیمانکاری ملزم به رعایت آن هستند، تمام نکات مهم برای داوری در این نوع از قرارداد به طور کامل بیان شده است.

برای عقد این قرارداد طبق ضوابط، نیاز است تا از دانش کافی در این زمینه برخوردار باشید. برای تنظیم قرارداد پیمانکاری بر طبق قوانین و مقررات مربوطه تیم وکالت حسن‌زاده با تخصص در انواع قراردادهای پیمان در کنار شما خواهد بود.

دیگر مقالات ما را نیز مطالعه فرمایید:

داوری در قرارداد بین المللی 

تفاوت وکیل مدنی و وکیل دادگستری