مستثنی دین چیست شامل چه مواردی می‌شود؟

مستثنی دین چیست؟ دین در واقع بدهی است که شخص بدهکار به واسطه رای قطعی دادگاه ملزم به پرداخت آن است. در صورتی که شخص نتواند دین خود را پرداخت کند، اموالی که دارد جهت فروش و پرداخت بدهی‌ها توسط دادگاه توقیف می‌شود. اما باید بدانید که همه اموال شامل این قانون نمی‌شوند. اما اموالی که مستثنی از دین هستند کدام اند؟

در ادامه این مقاله از موسسه حقوقی حسن زاده قصد داریم تا به طور کامل و جامع به توضیح اینکه مستثنی دین چیست بپردازیم و مواردی را که شامل این مستثنیات می‌شود به شما معرفی کنیم. پس با ما همراه باشید.

مستثنیات دین چیست؟

در رابطه با اینکه مستثنی دین چیست باید بگوییم که در دعاوی مالی زمانی که رای قطعی دادگاه در رابطه با پرونده‌ای مالی صادر می‌شود، به واسطه آن شخص بدهکار محکوم به پرداخت مبلغ بدهی خود به طلبکار خواهد بود. برای این امر 10 روز فرصت در نظر گرفته می‌شود، اگر در این بازه زمانی پرداختی انجام نشود و از طرفی شخص بدهکار، دارای اموالی به اسم خود باشد، طرف طلبکار می‌تواند از دادگاه درخواست توقیف این اموال را نماید. در این شرایط اموال توسط دادگاه توقیف و به فروش می‌رسد و از درآمد آن، مبلغ مورد نظر به طلبکار پرداخت می‌شود. اما همه اموال شامل این قانون نمی‌شوند. به اموالی که امکان توقیف و فروش آن برای پرداخت بدهی‌ها وجود ندارد، مستثنی از دین گفته می‌شود. برای مشاوره با وکلای حقوقی با تجربه برای دفاع از حقوق خود در این زمینه می‌توانید همین حالا اقدام کنید.

موارد و  مصادیق اموالی که شامل مستثنیات دین هستند

اکنون لازم است به این بپردازیم که مستثنی دین چیست و شامل چه مواردی می‌شود. طبق قوانینی که برای پرداخت دیون مشخص شده‌است، به طور کلی مستثنیات، شامل اموالی می‌شود که برای زندگی شخص ضروری است. بنابراین این قانون مربوط به اشخاص حقیقی است و شامل اشخاص حقوقی نمی‌شود. مواردی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم مستثنی از دیون هستند:

1. مستثنیات دین منزل مسکونی

در پاسخ به سوال اینکه مستثنی دین چیست یکی از موارد مهم منزل مسکونی است. اگر شخص بدهکار تنها یک واحد مسکونی برای زندگی داشته باشد و این مکان سرپناه او و افراد تحت تکفل او باشد و  شخص  توان مالی نداشته باشد که برای خود سرپناه دیگری فراهم کند، این منزل مسکونی مستثنی از دیون است. توجه داشته باشید که اگر بیش از یک واحد مسکونی به نام شخص باشد و یا منزل مسکونی او خالی باشد دیگر مستثنی از دین محسوب نمی‌شود.

2. اثاثیه ضروری برای زندگی

یکی از دیگر موارد مستثنی از دین، لوازم و اثاثیه‌ای است که برای رفع نیاز شخص و زندگی او ضروری است. البته اینکه کدام اموال شامل این موارد می‌شود به تشخیص دادگاه صورت می‌گیرد.

3. آذوقه و مواد غذایی

مواد غذایی به اندازه خوراک شخص نیز جواب دیگری برای این است که مستثنی دین چیست. مواد غذایی که برای ادامه زندگی او ضروری باشد، مستثنی از دین خواهد بود. البته اگر مورد دعوا مواد غذایی به صورت انبار و بیش از مقدار مورد نیاز شخص برای رفع نیاز خود و افرادی که تحت سرپرستی او هستند باشد، دیگر جز اموال مستثنی از دین محسوب نمی‌شود.

4. ابزار و وسایل مورد نیاز برای کسب و کار شخص

از موارد دیگر که برای مستثنی دین چیست باید نام ببریم این گزینه است. اگر شخص بدهکار دارای وسایل و ابزاری باشد که برای شغل او ضروری است و در صورت نبود آن ابزار، امکان ادامه فعالیت شخص در شغلی که دارد امکان‌پذیر نباشد، این ابزارها نیز مستثنی از دین محسوب می‌شود.

5. کتب و ابزارهای تحقیقاتی

کتاب‌ها و ابزاری که شخص بدهکار برای تحقیقات علمی خود به آن احتیاج دارد جز اموال مستثنی از دیون محسوب می‌شود و توقیف آن برای فروش و پرداخت دیونی که بر عهده دارد امکان‌پذیر نیست.

6. تلفن مورد نیاز

آیا اسن مورد هم جواب دیگری برای این سوال که مستثنی دین چیست خواهد بود. باید بگوییم در مواردی بله. خط تلفنی که به نام شخص بدهکار است و به عنوان وسیله ارتباطی او  محسوب می‌شود از جمله اموالی است که در گروه مصادیق مستثنی از دیون است.

7. اجاره بها

در صورتی که شخص بدهکار مبلغی را برای اجاره خانه به صاحب‌خانه خود پرداخت کرده باشد نیز این مبلغ می‌تواند مستثنی از دین باشد. البته این در شرایطی است که شخص در صورت نبود این مبلغ امکان اجاره خانه برای خود را نداشته باشد.

8. بخشی از حقوق مزایای کارگران

در صورتی که کارگری سرپرست خانواده خود باشد، طبق قانون اجرای احکام اگر مطابق رای دادگاه محکوم به پرداخت بدهی مالی خود باشد، یک سوم و یا یک چهارم حقوق او برای پرداخت دین توقیف خواهد شد و مابقی حقوق او مستثنی از دین خواهد بود.

چه مواقعی اموال مستثنی از دین شامل این قانون نمی‌شوند

مورد دیگر که باید در رابطه با اینکه مستثنی دین چیست به آن اشاره کنیم این نکته است. باید این نکته را در نظر بگیرید که اگر یکی از این موارد، خود باعث ایجاد اختلاف باشد دیگر مستثنی از دین محسوب نمی‌شود. به عنوان مثال اگر موضوع اختلاف طرفین مالکیت منزل مسکونی شخص بدهکار باشد، حتی اگر این ملک محل زندگی او باشد جز مستثنیات دیون محسوب نمی‌شود و امکان توقیف و فروش آن وجود دارد.

⇐ حق‌‌الوکاله وکیل

نکات مهم در مورد مستثنیات دین که باید بدانید

اکنون که دانستیم که مستثنی دین چیست باید نکاتی را برای کسب نتیجه بهتر در این دعاوی در اختیار شما قرار دهیم. در رابطه با اموال مستثنی از دین، نکاتی وجود دارد که باید از آن آگاهی کامل داشته باشید. در ادامه به بررسی کامل این نکات خواهیم پرداخت: در صورتی که مالی در زمان حیات شخص بدهکار مستثنی از دین باشد، با فوت شخص دیگر مشمول این قانون نمی‌شود. زیرا پس از فوت، مال او به عنوان ماترک و ارث تلقی می‌شود. بنابراین حتی اگر آن مال تنها خانه ورثه باشد، دیگر مستثنی از دین نیست و قابل توقیف است.

اگر مالی که جز موارد مستثنی از دین است با نظر دادگاه، بالاتر از شان فرد بدهکار تشخیص داده شود، دیگر مستثنی از دین نخواهد بود و امکان توقیف آن وجود دارد. به عنوان مثال اگر ارزش ملکی بسیار زیاد باشد حتی اگر این ملک تنها واحد مسکونی به نام شخص بدهکار باشد، توقیف می‌شود زیرا شخص امکان خرید ملکی کوچکتر به عنوان سرپناه را دارد.

مستثنی دین در قانون اجرای احکام مدنی احکام و مستندات قانونی

ماده قانونی مستثنی دین چیست؟ در ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی به موضوع اموال مستثنی از دین پرداخته شده است، در ادامه متن کامل این بند قانونی را که مرجع رسیدگی به اختلافات مالی در این زمینه است در اختیار شما قرار خواهیم داد:

اعتراض به توقیف مستثنیات دین

تا این بخش در مورد اینکه مستثنی دین چیست صحبت کردیم اکنون لازم است تا به نحوه اعتراض به آن نیز بپردازیم. در صورتی که دادگاه اموالی را مستثنی از دیون تشخیص دهد، رای او قطعی و غیر قابل اعتراض خواهد بود. همچنین تشخیص صلاحیت اینکه مالی در شان فرد بدهکار هست یا خیر نیز بر عهده دادگاه است. اما اگر دادگاه مالی را جز مستثنیات دین نداند، و شخص بدهکار ادعا کند که این مال جز موارد ضروری برای زندگی او بوده و باید مستثنی از دین باشد، می‌تواند به رای دادگاه اعتراض کند و در صورت موافقت دادگاه اموال خود را از توقیف خارج کند.

تغییر مالکیت به قصد فرار از دین

اگر فرد بدهکار برای فرار از پرداخت بدهی خود، بخشی از اموال تحت مالکیت خویش را به نام سایر افراد بزند تا برای باقی اموال خود از قانون مستثنیات دین استفاده کرده آن‌ها را از توقیف نجات دهد، در صورتی که هدف او برای دادگاه به اثبات برسد معامله باطل می‌شود و اموال شخص بدهکار توقیف می‌گردد.

سوالات متداول در رابطه با اموال مستثنی از دین

در ادامه به بررسی پرسش‌های متداول پیرامون موارد و اموال مستثنی از دین خواهیم پرداخت که پاسخ آن به رفع ابهام در رابطه با این موضوع کمک می‌کند:

1. قانون مستثنیات دین در مهریه

در مورد مهریه نیز مواردی که ذکر کردیم به عنوان موارد مستثنی از دیون محسوب می‌شود و امکان توقیف آن‌ها بابت مهریه وجود ندارد.

2. خودرو در چه صورت جز مستثنیات دین است؟

طبق قانون جدید، خودرو دیگر مستثنی از دین نیست. اما اگر شخص با خودرو خود کار کند و در واقع این خودرو وسیله کسب و کار او باشد، جز مستثنیات دین محسوب می‌شود.

3. آیا خانه و ماشین جز مستثنیات دین هستند؟

خانه‌ای که تنها سرپناه فرد بدهکار باشد مستثنی از دین است. خودرو در گذشته جز موارد مستثنی از دین بوده‌است اما در قانون جدید دیگر جز مستثنیات نیست و امکان توقیف آن وجود دارد.

نتیجه‌گیری

مستثنی دین چیست ؟ مستثنی از دین در واقع به اموالی گفته می‌شود که امکان فروش آن‌ها برای پرداخت بدهی شخص وجود ندارد. اموالی مانند وسایل کسب و کار و ابزار تحقیقاتی و همچنین منزل مسکونی و آذوقه و اثاثیه ضروری برای زندگی فرد، طبق قوانین تحت شرایطی می‌توانند به عنوان اموال مستثنی از دین محسوب شوند.

برای کسب بهترین نتیجه در دعاوی مالی، ما در موسسه حقوقی حسن زاده با دانش و سابقه بالا در زمینه این نوع از  دعاوی  در کنار شما خواهیم بود.

این مقالات را نیز مطالعه کنید:

تفاوت وکیل مدنی و دادگستری